Các làng nghề truyền thống trên địa bàn Thanh Hóa đang khởi sắc mạnh mẽ nhờ sự phát triển của ngành tiểu thủ công nghiệp (TTCN), vừa tạo sinh kế bền vững cho người dân, vừa bảo tồn văn hóa đặc trưng và làm mới diện mạo kinh tế nông thôn.
Làng nghề trở thành “đòn bẩy” phát triển nông thôn
Sự hồi sinh của các nghề thủ công truyền thống đang mở ra hướng đi bền vững cho nhiều làng quê xứ Thanh. Những xưởng mộc, lò rèn, cơ sở dệt chiếu hay mây tre đan không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn giữ gìn giá trị văn hóa đặc trưng của vùng đất này.
Làng mộc Đạt Tài (xã Hoằng Hóa) là một trong những điểm sáng. Nơi đây nổi tiếng với tay nghề tinh xảo của các thợ mộc. Từ những khối gỗ mộc mạc, họ chế tác bàn ghế, tủ chè, hoành phi, câu đối… mang dấu ấn văn hóa Việt. Thợ mộc lâu năm Đặng Thế Minh chia sẻ: “Nghề mộc không chỉ là kế sinh nhai mà còn là niềm tự hào của bao thế hệ. Sản phẩm làm ra phải có tâm thì mới có hồn”.
Hiện làng mộc Đạt Tài phát triển tại ba thôn Đạt Tài 1, Đạt Tài 2 và Hà Thái với khoảng 180 hộ sản xuất, doanh thu ước đạt 70 tỷ đồng mỗi năm. Nhiều hộ đã đầu tư máy móc hiện đại như máy chạm CNC, máy cắt, máy chà nhám…, giúp nâng cao năng suất và giảm chi phí nhưng vẫn giữ được nét tinh xảo đặc trưng. Nhờ ứng dụng công nghệ, sản phẩm mộc Đạt Tài ngày càng có cơ hội vươn ra thị trường rộng lớn.
Huyện Hoằng Hóa trước đây đã triển khai đề án “Phát triển nghề mộc Hà – Đạt giai đoạn 2020-2025, định hướng 2030”, hướng tới xây dựng khu sản xuất tập trung hơn 13 ha tại vùng giáp ranh Hoằng Hà và Hoằng Đạt. Mô hình không chỉ tập trung sản xuất hàng hóa quy mô lớn mà còn kết hợp phát triển du lịch làng nghề, tạo giá trị gia tăng cho sản phẩm truyền thống.
Chính quyền và người dân đồng hành
Theo Bí thư Đảng ủy xã Hoằng Hóa Lê Thanh Hải, việc phát triển nghề không chỉ là mở rộng sản xuất mà còn là nhiệm vụ gìn giữ văn hóa. Chính quyền địa phương phối hợp cùng doanh nghiệp, hợp tác xã và nghệ nhân để nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời bảo tồn tri thức nghề mộc cổ truyền.
Không riêng Hoằng Hóa, nhiều làng nghề khác ở Thanh Hóa cũng phát huy thế mạnh để thúc đẩy kinh tế nông thôn. Toàn tỉnh hiện có 125 làng nghề đang hoạt động, trong đó 85 làng nghề truyền thống và 40 làng nghề mới, giải quyết việc làm cho khoảng 70.000 lao động. Nhóm dệt chiếu cói tập trung tại Nga Sơn, Nông Cống, Quảng Xương, tạo việc làm cho khoảng 7.000 lao động; nhóm mây tre đan có 25 làng nghề thu hút 3.000 lao động; nhóm mộc có 7 làng nghề với khoảng 2.000 lao động; nhóm rèn, đúc đồng có 5 làng nghề ở Hậu Lộc, Thiệu Hóa… Các con số này cho thấy TTCN đang là trụ cột quan trọng của kinh tế nông thôn.
Hệ thống chính sách hỗ trợ đồng bộ
Bên cạnh nguồn lực truyền thống, tỉnh Thanh Hóa còn triển khai hệ thống chính sách đồng bộ để phát triển làng nghề. Điển hình là việc thực hiện Quyết định 801/QĐ-TTg về bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam giai đoạn 2021-2030; cùng với đó là Nghị quyết 121/2021/NQ-HĐND, hỗ trợ đầu tư hạ tầng cho các cụm công nghiệp, làng nghề với mức 0,5–1,5 tỷ đồng/ha, tùy khu vực. Những chính sách này tạo “cú hích” giúp địa phương thu hút doanh nghiệp, hợp tác xã đổi mới công nghệ, mở rộng sản xuất và hình thành chuỗi giá trị bền vững.
Tiểu thủ công nghiệp – nền tảng phát triển bền vững
Sản phẩm TTCN ngày càng phong phú, cạnh tranh cao, góp phần nâng thu nhập và cải thiện đời sống người dân nông thôn. Từ xưởng mộc, lò rèn đến cơ sở dệt chiếu hay mây tre đan, mỗi sản phẩm đều là kết tinh của bàn tay khéo léo và tinh thần sáng tạo của người dân. Đây chính là nền tảng để các làng nghề tiếp tục phát triển bền vững, đóng góp vào mục tiêu xây dựng nông thôn mới và thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2025-2030.
Việt Anh/Việt Nam Hương Sắc
Link nguồn: https://tapchivietnamhuongsac.vn/lang-nghe-xu-thanh-hoi-sinh-nho-tieu-thu-cong-nghiep-3949.html
